___________________________________________________________________________________________________

O B A V I J E S T

Shodno Odluci o izmjenama Odluke o utvrđivanju tarife naknada za usluge koje vrši Centralna banka Bosne i Hercegovine broj: UV-122-02-1-1667-4/24 od 25.09.2024. godine (Službeni glasnik BiH, broj 68/24 od 08.10.2024. godine), jedinstvena naknada za obavljanje platnih transakcija za učesnike u Žiro kliringu iznosi 0,26 KM po transakciji, počevši od 01.11.2024. godine.

Iznos jedinstvene naknade koji je utvrđen manji je od sadašnje prosječne vrijednosti iznosa naknada, a njenim uvođenjem, komercijalnim bankama u Bosni i Hercegovini omogućava se jednoobrazno postupanje bez obzira na vremenski interval poravnanja međubankarskih transkacija.

___________________________________________________________________________________________________

Žiro kliring sistem je sistem međubankarskog kliringa za transakcije u iznosu manjem ili jednakom 10.000,00 konvertibilnih maraka. U sistemu učestvuju učesnici koji imaju odobrenje za obavljanje poslova platnog prometa kao i Centralna banka BiH. Transakcije koje idu putem Žiro kliringa se izvršavaju istog dana kada su zaprimljene u ciklusu poravnanja za koje su upućene. Kliring platnih naloga svih učesnika Žiro kliringa izvršava se utvrđivanjem neto pozicije svakog pojedinačnog učesnika kao rezultat obračuna svih potraživanja i dugovanja učesnika za svaki klirinški ciklus.

Prikupljanje naloga, kliring i poravnanje neto pozicija izvodi se kroz etape u određenim vremenskim periodima, shodno Operativnim pravilima za Žiro kliring i Odluci o rasporedu rada i dnevnim aktivnostima u Žiro kliringu.

Poravnanje neto pozicija učesnika Žiro kliringa se izvodi u terminima 09.30, 11.30, 13.30 i 15.30. te se isto izvršava preko računa za poravnanje u BPRV, a u skladu s Odlukom o utvrđivanju operativnih pravila BPRV-a. Poravnanje se smatra konačnim i neopozivim u trenutku kada su neto pozicije svih učesnika izvršene na računima za poravnanje u BPRV.

U Bosni  i Hercegovini se koristi decentralizovana mreža Žiro kliringa. To znači da postoje tri Žiro kliring područja/brancha (Žiro kliring Glavne jedinice Sarajevo – Žiro kliring branch Sarajevo, Žiro kliring Glavne banke RS CBBiH – Žiro kliring branch Banja Luka i Žiro kliring Glavne jedinice Mostar – Žiro kliring branch Mostar) te centralni Žiro kliring – Žiro kliring centar koji se nalazi u Centralnom uredu CBBiH.

Učesnici usmjeravaju naloge prema:

a)      Žiro kliring centru – za naloge prema bankama s otvorenim računom rezervi u organizacionoj jedinici Centralne banke različitom od onog u kojem banka pošiljalac naloga ima otvoren račun rezervi i

b)      Žiro kliring branch – za naloge prema bankama s otvorenim računima rezervi u organizacionoj jedinici Centralne banke istom kao onaj u kojem banka pošiljalac naloga ima otvoren račun rezervi i to:

-          Žiro kliring branch Sarajevo – banke s računom rezervi kod GJ Sarajevo,

-          Žiro kliring branch Mostar – banke s računom rezervi kod GJ Mostar i

-          Žiro kliring branch Banja Luka – banke s računom rezervi kod GBRS Banja Luka i Filijale Pale.

c)      nalozi u korist Centralne banke se šalju na Žiro kliring centar.

U Žiro kliringu se koristi SEPA format poruka, a koji je u skladu s ISO 20022 i verzijom Rulebooka Evropskog platnog vijeća, koju kao aktuelnu za interna kreditna plaćanja odredi Centralna banka i o tome obavijesti učesnike.

Centralna banka BiH je za potrebe Žiro kliringa izgradila bankarsko-telekomunikacijsku mrežu, te su svi učesnici povezani telekomunikacijskim linijama na Žiro kliring brancheve i Žiro kliring centar.

Centralna banka BiH je donijela operativna pravila Žiro kliringа kojima se utvrđuju uslovi pod kojima Centralna banka BiH i učesnici ulaze u sistem Žiro kliringa.

Operativnim pravilima za Žiro kliring utvrđuju se prava, obaveze i odgovornosti Centralne banke BiH u vezi s radom Žiro kliringa, uslove za učešće u Žiro kliringu, prava, obaveze i odgovornosti učesnika Žiro kliringa, način i postupke za kliring i poravnanje te postupke u slučaju kada učesnik u Žiro kliringu nije u mogućnosti ispuniti svoje obaveze.

Centralna banka BiH naplaćuje od učesnika troškove usluge obavljanja platnih transakcija kroz sistem Žiro kliringa, kao i naknadu za učešće u platnim sistemima u skladu s važećom tarifom naknada Centralne banke BiH. Naplata se vrši zaduženjem računa rezervi učesnika kod pripadajuće glavne jedinice ili filijale Centralne banke BiH.

Kako bi obezbijedila da je sistem plaćanja putem Žiro kliringa uvijek dostupan, Centralna banka BiH ima pripremljene planove za vanredne okolnosti s postupcima i mjerama za nastavak pouzdanog, ispravnog i zakonitog rada Žiro kliringa, najkasnije u roku od dva sata. Za Žiro kliring brancheve, u slučaju nedostupnosti, učesnici šalju naloge na Žiro kliring centar.