Bruto poravnanje u realnom vremenu ___________________________________________________________________________________________________ O B A V I J E S T Shodno Odluci o izmjenama Odluke o utvrđivanju tarife naknada za usluge koje vrši Centralna banka Bosne i Hercegovine broj: UV-122-02-1-1667-4/24 od 25.09.2024. godine (Službeni glasnik BiH, broj 68/24 od 08.10.2024. godine), jedinstvena naknada za obavljanje platnih transakcija za učesnike u BPRV iznosi 2,05 KM po transakciji, počevši od 01.11.2024. godine. Iznos jedinstvene naknade koji je utvrđen manji je od sadašnje prosječne vrijednosti iznosa naknada, a njenim uvođenjem, komercijalnim bankama u Bosni i Hercegovini omogućava se jednoobrazno postupanje bez obzira na vremenski interval poravnanja međubankarskih transkacija. ___________________________________________________________________________________________________ Bruto poravnanje u realnom vremenu, skr. BPRV (engl. RTGS) je sistem međubankarskog kliringa koji se koristi za transkacije iznad 10.000,00 konvertibilnih maraka, a za niže iznose je opcionalno korištenje. U pitanju je sistem koji vrši poravnanje platnih naloga između učesnika u realnom vremenu tj. transakcije koje idu putem BPRV-a se izvršavaju odmah (ukoliko za njih postoji pokriće na računu za poravnanje). Sistem je u funkciji svakog radnog dana od 08.00 do 16.00 sati. BPRV sistem koristi SWIFT komunikacionu mrežu te samim tim i SWIFT formate poruka za plaćanje, i to: MT102, MT103, MT202 i MT205. Putem BPRV-a poravnavaju se svi platni nalozi, nezavisno od iznosa platnog naloga, upućeni na izvršenje od strane učesnika BPRV-a (učestvuju sve banke koje imaju dozvolu za obavljanje poslova platnog prometa kao i Centralna banka BiH). Poravnanje neto pozicija učesnika Žiro kliringa se vrši preko računa za poravnanje u BPRV, a u skladu s Odlukom o utvrđivanju operativnih pravila BPRV-a. Također, vrši se i poravnanje transakcija drugih pravnih lica koji su u funkciji obračunskih agenata kao što su npr. operatori kartičnog poslovanja. U operativnim pravilima za BPRV u dijelu Izvršenje platnog naloga stoji "Platni nalozi su nakon izvršenja u sistemu BPRV-a konačni i neopozivi." Također, u operativnim pravilima za BPRV stoji da su učesnici u BPRV sistemu odgovorni za obezbjeđenje pokrića na računu za poravnanje. Platni nalozi će biti poravnati ukoliko je na računu za poravnanje obezbjeđeno pokriće. Ukoliko pokriće nije obezbjeđeno, platni nalozi će se razvrstati i izvršiti prema prioritetu. Ukoliko učesnik ne obezbijedi dovoljno sredstava na svom računu za poravnanje do kraja dana, nalog će stornirati Centralna banka BiH. Operativnim pravilima za bruto poravnanje u realnom vremenu (BPRV) utvrđuju se uslovi pod kojima učesnici ulaze u sistem BPRV-a i istupaju iz BPRV-a, uslove isključivanja učesnika iz BPRV-a, praksu i postupke rada BPRV-a, postupke za poravnanje klirinških neto pozicija učesnika, te postupke za poravnanje učesnika BPRV-a u posebnim slučajevima. Centralna banka BiH naplaćuje od učesnika troškove usluge obavljanja platnih transakcija kroz sistem BPRV-a, kao i naknadu za učešće u platnim sistemima u skladu s važećom tarifom naknada Centralne banke BiH. Naplata se vrši zaduženjem računa rezervi učesnika kod pripadajuće glavne jedinice ili filijale Centralne banke BiH. Kako bi obezbijedila da je sistem plaćanja putem BPRV-a uvijek dostupan, Centralna banka BiH ima pripremljene planove za vanredne okolnosti s postupcima i mjerama za nastavak pouzdanog, ispravnog i zakonitog rada BPRV-a, najkasnije u roku od dva sata.