Preporuka za BiH: Nastavite čuvati integritet aranžmana valutnog odbora i nezavisnost CBBiH

Vijeće Evropske unije objavilo je dokument pod nazivom Zajednički zaključci sa Ekonomskog i finansijskog dijaloga sa regionalnim partnerima (https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-8819-2025-INIT/en/pdf). Za svaku od zemalja Zapadnog Balkana, Moldavije i Turske, dati su: osvrt na osnovne poruke iz posljednjih dostavljenih Programa ekonomskih reformi; viđenje Evropske komisije vezano za ocjene efekata implementiranih programa i stepen ispunjenosti prethodnih preporuka, te dodatne preporuke institucija Evropske unije (prvenstveno Evropske komisije, Evropske centralne banke i Eurostata), koje trebaju rezultirati višim stepenom konvergencije ka EU.

Prvi paragraf u dijelu Zajedničkih zaključaka, vezano za Bosnu i Hercegovinu (str. 8) glasi: „Bosna i Hercegovina je, 18.03.2025. godine, podnijela Program ekonomskih reformi 2025 - 2027, odnosno sa značajnim kašnjenjem, dužim od dva mjeseca, već četvrtu godinu za redom. Kašnjenje u podnošenju je značajno otežalo ocjenu programa i formulaciju preporuka politika. Učesnici pozivaju Bosnu i Hercegovinu da udvostruče napore kako bi slijedili obaveze u sklopu PER procesa. Implementacija preporuka politika iz Ekonomskog i finansijskog dijaloga održanog 14.05.2024. godine je ograničena. Učesnici pozivaju na hitno rješavanje trenutne političke krize, koja onemogućava neophodne reforme i usporava integracijski proces, i finalizaciju reformske agende zemlje iz Plana rasta.“

Centralna banka je označena kao institucija koja ulaže napore za adekvatno praćenje dinamike cijena, što je posljedica ne samo analitičkih izvještaja i objave brzih procjena i projekcija inflacije, nego i objavljivanja procjene temeljne i inflacije usluga, na web stranici CBBiH, u analitičke svrhe. Ocijenjeno je kako je monetarna politika prikladna aranžmanu valutnog odbora, koji uživa visok nivo kredibilnosti i koji je osnovni stub monetarne stabilnosti. Među preporukama za zemlju, nema preporuka za akcije iz mandata CBBiH, osim da je potrebno nastaviti čuvati integritet aranžmana valutnog odbora i nezavisnost Centralne banke.

Preporuka o neophodnosti očuvanja integriteta aranžmana valutnog odbora i nezavisnosti Centralne banke je dodatno naglašena na 8. sastanku Pododbora za ekonomska i finansijska pitanja i statistiku, u okviru EU – BiH Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju. Centralna banka učestvuje u pripremi dokumenta za ovaj Pododbor, a koji usvaja Vijeće ministara BiH. Vodeća ekonomistica, dr. Belma Čolaković i rukovodilac Odjeljenja za statistiku i publikacije, mr. Ervin Zolić, učestvovali su na sastanku, pružajući dodatne informacije na dodatne upite Evropske komisije vezano za: makroekonomske trendove i projekcije, stabilnost finansijskog sistema, napredak u procesima vezane za aplikaciju za pristup SEPA geografskom području, i statističko izvještavanja iz nadležnosti CBBiH.

Evropska unija će preporuke za zemlju sa sastanka dostaviti u narednim sedmicama, kada Bosna i Hercegovina dostavi pisane odgovore na dodatna pitanja. Informacije podijeljene na sastanku, kao i sve informacije koje će naknadno, formalnim kanalima, biti dostavljene Evropskoj komisiji, utjecaće na sadržaj narednog Izvještaja o napretku zemlje, koji EU objavljuje na jesen. CBBiH će objaviti eventualne preporuke sa sastanka Pododbora, za našu instituciju.