15 godina efikasnog i kontinuiranog rada Centralnog registra kredita

Na dan 13. aprila navršava se 15 godina efikasnog i kontinuiranog rada Centralnog registra kredita. Centralni registar kredita poslovnih subjekata i fizičkih lica u Bosni i Hercegovini predstavlja važan element u obezbjeđivanju zdravog finansijskog sektora Bosne i Hercegovine. To je jedinstvena baza podataka o kreditnim i drugim zaduženjima poslovnih subjekata i fizičkih lica koja ima za cilj da pruži informaciju finansijskim institucijama o zaduženosti pravnih i fizičkih lica, i što je posebno važno, služi kao podrška stabilnosti finansijskog sistema u Bosni i Hercegovini. Dakle, podaci koje sadrži su od izuzetnog značaja kako učesnicima prilikom izrade analiza boniteta i monitoringa, entitetskim agencijama za bankarstvo i Centralnoj banci za izrade analiza, tako i sudovima, tužilaštvima, pravobranilaštvima, organima unutrašnjih poslova i policijskim agencijama za obavljanje poslova iz njihove nadležnosti utvrđene zakonom.

Uspostavu Centralnog registra kredita pomogla je Američka agencija za međunarodni razvoj (USAID).

Inače, Centralni registar kredita pravnih lica je pušten u produkcioni rad prije 15 godina, tačnije 13. aprila 2006. godine, čime je okončana prva faza ovog projekta, a do kraja 2006. godine završena je i druga faza kojom su obuhvaćena kreditna zaduženja fizičkih lica i njihovih žiranata. U početku su u registru bila zaduženja pravnih i fizičkih lica samo u komercijalnim bankama, a postepeno su uključivana njihova zaduženja i u drugim finansijskim institucijama – leasing kompanijama, mikrokreditnim organizacijama, štedno-kreditnim institucijama. Također, pristup podacima u registru u početku je bio moguć samo komercijalnim bankama, a onda i ostalim učesnicima u Registru.

Podacima iz Registra može se pristupiti direktnim uvidom putem Interneta i u formi pojedinačnih izvještaja. Pojedinačni izvještaji iz Registra izdaju se na osnovu podnesenog zahtjeva poslovnog subjekta ili fizičkog lica isključivo za zaduženja podnosioca zahtjeva. Podneseni pisani zahtjev poslovnog subjekta treba biti potpisan od strane ovlaštenog lica i ovjeren pečatom tog poslovnog subjekta. Podneseni pisani zahtjev fizičkog lica treba biti potpisan od strane fizičkog lica i sadržavati broj identifikacionog dokumenta i naziv organa koji ga je izdao.

Podaci u Registru su do 2012. godine bili ažurirani na mjesečnoj osnovi. Dogradnjom Registra 2012. godine postignuta je dnevna ažurnost podataka, koja je podrazumijevala dnevno slanje promjena koje su se dogodile, a što je dogradnjim Registra u 2019. godini dodatno unaprijeđeno, tj. omogućena je ažurnost podataka u „realnom vremenu“. Za tačnost i ažuriranje podataka u Registru odgovorne su finansijske institucije koje u Registar i dostavljaju podatke o zaduženjima.

Način rada i pravila vezano za Registar su definisani Odlukom koju donosi Upravno vijeće Centralne banke Bosne i Hercegovine, i koja se objavljuje u Službenim glasnicima/novinama i na internet stranici Centralne banke Bosne i Hercegovine. Za više informacija: https://cbbh.ba/Content/Read/27