Promovisanje društvenoodgovornog finansiranja ključni odgovor na finansijsku krizu

Konferencija o društvenoodgovornom finansiranju, čiji je domaćin Centralna banka Bosne i Hercegovine (CBBiH), a organizuje je u saradnji sa KfW Entwicklungsbank (Njemačka razvojna banka) i mikrofinansijskim investicionim fondom EFSE, održana je 8. decembra 2009. godine u Sarajevu. Tokom ove konferencije, predstavnici bh. finansijskog sektora, uključujući ministra finansija i trezora Bosne i Hercegovine Dragana Vrankića i guvernera CBBiH dr Kemala Kozarića, donatorskih agencija i međunarodnih finansijskih institucija, kao i praktičara u oblasti mikrofinansija, diskutovali su o značaju promovisanja društvenoodgovornih poslovnih praksi u finansijskom sektoru Bosne i Hercegovine i regionu Jugoistočne Evrope.

U uvodnom obraćanju, Vrankić je rekao: «Društveno odgovorno finansiranje pretpostavlja i izgradnju finansijske strukture koja će jačati ekonomsku efikasnost. Na tome će insistirati tijela države, a uključiće se i u njihovo rješavanje. Svjesni smo toga da su monetarna i finansijska stabilnost bitan preduslov za uspješno vođenje ekonomske politike. Samo u takvim uslovima se može poboljšavati ukupni rejting  zemlje i olakšati i provedba planova države u realizaciji značajnih razvojnih projekata.»

Društvenoodgovorno finansiranje je postalo izuzetno važna tema u finansijskoj industriji - posebno u svjetlu nedavnih previranja koja su pogodila svjetska finansijska tržišta i koja su uzrokovana, uglavnom, neodgovornim bankarskim praksama. Stoga se širenje principa društvenoodgovornog finansiranja smatra jednim od primarnih odgovora na finansijsku krizu. To je naročito važno za region Jugoistočne Evrope, uključujući i Bosnu i Hercegovinu, gdje je finansijski sektor proteklih godina doživio ogromne stope rasta.

Naglašavajući ovu činjenicu, Kozarić je u svom uvodnom obraćanju izjavio: «Globalna finansijska kriza pokazala je da princip odgovornog finansiranja nije bio dovoljno razvijen kod banaka i klijenata. Sada se pokazuje da je rizik likvidnosti banaka u Bosni i Hercegovini nizak, te da glavni problem predstavlja kvalitet kredita.»

Preduzeća i cjelokupno stanovništvo sada imaju mnogo bolji pristup finansijskim uslugama. To je doprinijelo ekonomskom rastu i većem prosperitetu, uključujući i one siromašnije grupe stanovništva.

«Međutim, uprkos ovim pozitivnim uticajima, rastući trend je također pokazao i svoju negativnu stranu - netransparentne i nejasne prakse kreditiranja dovele su mnoge klijente u rizik od prezaduženosti, naročito kroz nekontrolisano odobravanje potrošačkih kredita,» izjavila je Doris  Köhn, viša potpredsjednica KfW Entwicklungsbank.

«Na principima odgovornog kreditiranja mora se ustrajati tokom cijelog ciklusa kreditiranja, počev sa opreznom procjenom kreditne sposobnosti svakog individualnog klijenta i nastavljajući sa poštenim i transparentnim kreditniom odnosom», istakla je zvršna direktorica za operacije EFSE Sylvia Wisniwski u svojoj prezentaciji «Najbolje prakse odgovornog kreditiranja u vrijeme kriza.»

Panel-diskusija obuhvatila je prezentacije o odgovornom upravljanju deviznim rezervama od strane centralne banke, ulozi svih zainteresovanih strana u odgovornom finansiranju, post kriznom preispitivanju kamatnih stopa i ulozi Udruženja mikrofinansijskih organizacija u Bosni i Hercegovini.

Ova konferencija u Bosni i Hercegovini je treća po redu panel diskusija o društvenoodgovornom finansiranju koju su podržali KfW i EFSE, a organizuje se u saradnji sa centralnim bankama zemalja partnera EFSE-a. Prethodne dvije panel diskusije održane su u Srbiji i na Kosovu.

Centralna banka Bosne i Hercegovine, zajedno sa finansijskim intermedijatorima i klijentima, čini stub finansijskog sistema, te je neophodan maksimalan angažman svih kako bi bila održana finansijska stabilnost. Odgovornost je, uz nezavisnost, kredibilitet i povjerenje u Centralnu banku, jedan od parametara koji regulišu ulogu Centralne banke. Odgovornost Centralne banke se ogleda u vođenju monetarne politike na način koji će obezbijediti monetarnu i finansijsku stabilnost, nisku inflaciju, povjerenje u domaću valutu.

KfW je priznati lider u promociji odgovornih poslovnih praksi u tranzicijskim i zemljama u razvoju; nije ograničen na mikrofinansijski sektor. KfW Entwicklungsbank finansira investicije i prateće konsultantske usluge u zemljama u razvoju. Posvećen je primarnom cilju njemačke razvojne saradnje, odnosno unapređenju ekonomskih i društvenih uslova ljudi u zemljama u razvoju. Kroz finanijsku saradnju, doprinosi smanjenju siromaštva, zaštiti prirodnih resursa i obezbjeđenju mira širom svijeta. Organizovanjem međunarodnih konferencija i učestvovanjem u njihovom radu, te intenzivnim i kontinuiranim dijalogom sa relevantnim dioničarima, KfW doprinosi principima koje je uspotavilo njemačko Savezno ministarstvo za ekonomsku saradnju i razvoj za potrebe društvene i ekološke tržišne ekonomije.

EFSE, kao odgovoran investitor, aktivno promoviše odgovorne bankarske prakse u zemljama koje su partneri EFSE i poziva partnerske kreditne institucije da pružaju usluge na odgovoran način. Među projektima koje je podržao, posebno u Bosni i Hercegovini, je kreiranje brošure o finansijskoj edukaciji i transparentnosti, koja je nastala u saradnji sa ProCredit bankom u Bosni i Hercegovini, a prezentirana je tokom konferencije. Sa investicijskim protfolijom od 559 miliona eura (zaključno sa septembrom 2009. godine), EFSE je najveći svjetski mikrofinanijski investicijski fond. Usmjeren na podsticanje ekonomskog razvoja i prosperiteta u Jugoistočnoj Evropi i susjednim zemljama, ovaj fond nudi dugoročne instrumente finansiranja kvalifikovanim lokalnim finansijskim institucijama za kreditiranje mikro i malih preduzeća i niskobudžetnih domaćinstava. Od početka njegovog rada u decembru 2005. godine, fond je pomogao dodjelu oko 200.000 kredita mikro i malim preduzećima i domaćinstvima, ukupne vrijednosti veće od jedne milijarde eura. Dodatno, EFSE ima i razvojne kreditne olakšice. Odobravajući grantove, finansira tehničku konsultantsku i edukacijsku podršku kako bi institucionalno ojačao partnerske finansijske institucije. EFSE je aktivan u Albaniji, Bugarskoj, Bosni i Hercegovini, Bivšoj jugoslovenskoj Republici Makedoniji, Kosovu, Moldaviji, Crnoj Gori, Rumuniji, Srbiji i Ukrajini.

Prezentacije mogu biti preuzete u PDF formatu sa web stranice http://www.efse.lu/.

Fotografije se mogu dobiti na zahtjev upućen na e-mail adresu [email protected].