Podaci o kartičnom poslovanju u BiH

29.3.2013

Od ukupno 29 banaka u Bosni i Hercegovini na kraju 2012. godine, 26 banaka klijentima je pružalo usluge kartičnog poslovanja. Ukupan broj aktivnih kartica na kraju decembra 2012. godine iznosio je 1.830.299, što je za 39.254 kartice više nego na kraju decembra 2011. godine. Dominiraju debitne, s 1.513.818 izdatih kartica, a slijede kreditne s 202.866, te kartice s odgođenim plaćanjem kojih je 122.841.

Ukupna vrijednost transakcija realizovanih upotrebom kartica, u zemlji i inostranstvu, u prošloj godini iznosila je oko 6,33 milijarde KM, što je za oko 297 miliona KM više nego godinu ranije.

Od ukupne vrijednosti transakcija, putem ATM aparata podignuto je gotovine u iznosu od oko 4,63 milijarde KM ili 73%, a na POS terminalima je realizovano 1,70 milijardi KM ili 27%, od čega se oko 682 miliona KM (40%) odnosi na dizanje gotovine, a oko 1,03 milijarde KM (60%) na plaćanje robe i usluga. Iz ovih podataka može se uočiti kako je poboljšan omjer plaćanja robe i usluga putem POS aparata prema podignutoj gotovini na POS aparatima koji je sad 60% : 40% (u 2011. godini  56% : 44%).

Prosječna vrijednost jedne transakcije bila je 105 KM, i manja je za čitavih 26 KM u poređenju s godinom ranije. Prosječan promet po jednoj kartici godišnje iznosio je 3.457 KM (288 KM mjesečno), što je povećanje od 90 KM u odnosu na 2011. godinu kad je prosječan promet iznosio 3.367 KM.

Na ATM i POS uređajima u inostranstvu, preko kartica bh. banaka realizovan je iznos od oko 335 miliona KM. Od tog iznosa, podignuto je gotovine oko 118 miliona KM, a plaćeno je robe u visini od oko 217 miliona KM. U odnosu na 2011. godinu, u protekloj godini je zabilježen porast potrošnje u inostranstvu upotrebom kartica u iznosu od oko 48 miliona KM. Karticama banaka iz inostranstva, na ATM i POS uređajima bh. banaka realizovano je 952 miliona KM, što je porast od 131 milion u odnosu na 2011. godinu. Od ovog iznosa, na ATM i POS uređajima podignuto je oko 751 milion KM gotovine, a vrijednost robe i usluga plaćenih karticama stranih banaka iznosila je oko 201 milion KM.

Primjetno je smanjenje manipulacije gotovim novcem na šalterima banaka, zahvaljujući stalnom nastojanju banaka na povećanju broja ATM i POS uređaja, te je u 2012. godini u Bosni i Hercegovini bilo ukupno 1.284 ATM uređaja (u 2011. - 1.202) i 19.320 POS terminala (u 2011. - 18.589).

Očita je težnja da se racionalizacijom broja organizacionih dijelova naprave određene uštede, te je i u 2012. smanjen broj i filijala i ispostava i agencija (ili šaltera). Broj filijala smanjen je s 378 u 2011. godini na 359 u 2012., broj ispostava s 370 na 342, dok je broj organizacionih jedinica nižeg nivoa (agencije, šalteri...) smanjen s 370 na 213.

Od ukupnog broja banaka, 27 ih je pružalo usluge elektronskog bankarstva. Značajan je napredak u broju subjekata koji koriste ove usluge, čemu je najviše pridonio rast broja fizičkih osoba (mada je porast manji nego godinu prije). U 2011. broj fizičkih osoba koje su koristile usluge elektronskog ili Internet bankarstva bio je 70.474, dok je u 2012. taj broj porastao na 96.041. Porast je posebno vidljiv ako se ima u vidu kako je fizičkih osoba korisnika ovih usluga u 2008. godini bilo tek oko 18.000. Također, broj pravnih osoba koje koriste Internet za bankarske poslove je u stalnom porastu, u 2012. godini ih je ovom vrstom usluge bilo obuhvaćeno 29.599, a 2011. godine 23.865.

 

Služba za odnose s javnošću



Newsletter CBBiH