Podaci o kartičnom poslovanju u BiH u 2013. godini

Od ukupno 28 banaka u Bosni i Hercegovini na kraju 2013. godine, 27 banaka klijentima je pružalo usluge kartičnog poslovanja. Ukupan broj aktivnih kartica na kraju decembra 2013. godine iznosio je 1.889.141, što je za 58.842 kartice više nego na kraju decembra 2012. godine kada ih je bilo 1.830.299. Dominiraju debitne, s 1.562.277 izdatih kartica, a slijede kreditne s 209.059, te kartice s odgođenim plaćanjem kojih je 117.805.

Ukupna vrijednost transakcija realizovanih upotrebom kartica, u zemlјi i inostranstvu, u prošloj godini iznosila je oko 7,18 milijardi KM, što je povećanje za čak 855 miliona KM u odnosu na godinu ranije.

Od ukupne vrijednosti transakcija, putem ATM aparata podignuto je gotovine u iznosu od oko 4,92 milijarde KM ili 68%, a na POS terminalima je realizovano 2,27 milijardi KM ili 32%, te se može uočiti pobolјšanje odnosa koji je u 2012. godini bio 73% : 27%. Od ukupnog iznosa realizovanog na POS terminalima, oko 710 miliona KM (31%) odnosi se na dizanje gotovine, a oko 1,56 milijardi KM (69%) na plaćanje robe i usluga. Iz ovih podataka može da se uoči kako je pobolјšan odnos plaćanja robe i usluga putem POS aparata prema podignutoj gotovini na POS aparatima koji je sad 69% : 31% (u 2011. godini 60% : 40%).

Prosječna vrijednost jedne transakcije bila je 115 KM, i veća je za 10 KM u poređenju s godinom ranije. Prosječan promet po jednoj kartici godišnje iznosio je 3.802 KM (317 KM mjesečno), što je povećanje od čak 345 KM u odnosu na 2012. godinu kad je prosječan promet iznosio 3.457 KM.

Na ATM i POS uređajima u inostranstvu, preko kartica bh. banaka realizovan je iznos od oko 444 miliona KM. Od tog iznosa, podignuto je gotovine oko 132 miliona KM, a plaćeno je robe i usluga u iznosu od oko 312 miliona KM. U odnosu na 2012. godinu, u protekloj godini je zabilјežen porast potrošnje u inostranstvu upotrebom kartica u iznosu od oko 109 miliona KM. Karticama banaka iz inostranstva, na ATM i POS uređajima bh. banaka realizovano je 1,38 milijardi KM, što je porast od 427 miliona u odnosu na 2012. godinu. Od ovog iznosa, na ATM i POS uređajima podignuto je oko 1,06 milijardi KM gotovine, a vrijednost robe i usluga plaćenih karticama stranih banaka iznosila je oko 325 miliona KM.

Primjetno je smanjenje manipulacije gotovim novcem na šalterima banaka, zahvalјujući stalnom nastojanju banaka da povećaju broj ATM i POS uređaja. Tako je u 2013. godini u Bosni i Hercegovini bilo ukupno 1.368 ATM uređaja (u 2012. – 1.284) i 20.402 POS terminala (u 2012. – 19.320).

Očita je težnja da se racionalizovanjem broja organizacionih dijelova naprave interne uštede, pa je i u 2013. smanjen njihov ukupan broj. Broj filijala smanjen je sa 359 u 2012. godini na 340 u 2013., dok je broj organizacionih jedinica nižeg nivoa (agencije, šalteri...) smanjen sa 213 na 176. Samo je broj ispostava povećan, sa 342 u 2012. na 392 u 2013. godini.

Od ukupnog broja banaka, 28 ih je pružalo usluge elektronskog bankarstva. Značajan je napredak u broju subjekata koji koriste ove usluge, čemu je najviše pridonio rast broja fizičkih lica. U 2012. broj fizičkih lica koji su koristili usluge elektronskog ili Internet bankarstva bio je 96.041, dok je u 2013. taj broj porastao na 122.522. Takođe, broj pravnih lica koji koriste Internet za bankarske poslove je u porastu, u 2013. godini ih je ovom vrstom usluge bilo obuhvaćeno 32.156, a 2012. godine 29.599. 

Podaci iz 2008. godine, kada je svega 18.000 fizičkih lica i 14.000 pravnih lica koristilo ove usluge, najbolјe ilustruju porast broja korisnika Internet ili elektronskog bankarstva.

 

Služba za odnose s javnošću